kĩ thuật cơ bản II...(st)

[Only admins are allowed to see this image]
B- Đánh lưỡi kép với chữ staccato tiếng Ý, có nghĩa là" riêng biệt". Tiếng Pháp gọi là " detache", cũng có nghĩa riêng biệt người Anh diễn tả gọi "tonguing"

Đánh lưỡi kép nhanh, là sự bao gồm xen kẽ của chữ "tu", từ đầu lưỡi đánh mạnh vào vòm miệng, chữ "ku" tạo thành từ chính giữa., cuối lưỡi trên thành nóc miệng. Nó sẽ ít bị làm thành chuổi từ khó đọc nhanh, và đúng câu hơn là âm thanh đầu. Một lần nữa, chon 1 nốt nhạc bạn muốn thổi, lần nầy bạn sẽ liên tục từ "tu ku tu ku tu ku" cho tới khi hơi thổi ra . Khi tôi tập đánh lưỡi kép tôi tập chữ "tu" và chữ"ku" riêng biệt, chữ "ku" thì nốt khác, cho tới khi 2 chữ nối chính xác hòan tòan, Cách thức nầy cũng chưa hòan tòan lắm, (và chữ"tu ku") nếu được chuẩn bị trong lúc tập một cách cố gằng nỗ lực.

Đánh lưỡi kép là kỷ thuật đánh lưỡi, cộng với các kỷ thuật chạy ngón trên thang âm, và chạy ngón. Cách tâp thành công với nhiều lối đánh lưỡi kép, tập 1 đọan nhanh phấn khởi, rồi sôi nỗi, tập cho trôi chảy từng đọan nhạc, rồi nối những đoạn nhạc với nhau . Hãy chuẩn bị dự kiến cho từng đọan kỷ thuật, tránh đừng thái quá, quá nhiều kỷ thuật staccato ( đánh lưỡi kép ) đem vào trong bài nhạc, Có những điểm chính, là biết ngừng lại đúng, để thưởng thức bài nhạc, đừng để tạo sự nhàm chán, mệt tai, Dù trong trường hợp nào, nên nhớ kỷ thuật chỉ là phương tiện tạo nên những âm thanh và, âm nhạc làm cho người nghe cảm thấy thoải mái.

1.Lưu ý:
Thứ nhất: các bạn đã tập thành thục lưỡi đơn.
Thứ hai: ngón của bạn đã khá nhanh.
Thứ ba: phải có sự kiên nhẫn cao, tập từ dễ đến khó, từ chậm đến nhanh. Nên tập nhuần nhuyễn các bài tập lưỡi kép trước khi bước vào các tác phẩm. Vì sự nôn nóng dễ dẫn đến sai lầm trong việc tập lưỡi kép, khi các bạn đã đánh lưỡi kép sai rồi, thành thói quen rồi thì việc sửa lưỡi lại cho đúng còn mất thời gian hơn nhiều so với tập đúng ngay từ đầu.
Các bạn cũng đừng đặt ra cho mình một khoảng thời gian nào là phải luyện xong lưỡi kép, như vậy sẽ tạo áp lực về tâm lý cho bạn bởi tập đánh lưỡi kép cần sự thoải mái về tâm lý và thả lỏng về cơ thể.

2. Phương pháp:
Đánh lưỡi kép là trình bày những chùm kép bằng cách đánh lưỡi vào tất cả các note thường là nhanh hoặc rất nhanh với yêu cầu các note phát ra phải rõ ràng.
Trước tiên các bạn phải tập đọc lưỡi kép trước khi bắt tay tập trên sáo. Một số tài liệu có ghi phương pháp đọc lưỡi kép phải phát âm chữ: Tốc cô tốc cô tốc cô……hoặc tắc ka tắc ka tắc ka……tôi nghĩ là chưa chính xác vì khi phát âm chữ “tốc” không cùng dấu với chữ “cô” và chữ “tắc” không có cùng dấu với chữ “ka”. Trên thực tế chữ ‘tốc” khi ta phát âm lưỡi sẽ bật mạnh và khi ta phát âm chữ “cô” lưỡi sẽ cử động nhẹ hơn. Vì thế những bạn theo phương pháp này khi đã tập thành công lưỡi kép vẫn còn bị một khiếm khuyết. Đó là lúc trình bày một chùm kép gồm những note có cao độ khác nhau thì không sao. Nhưng khi trình bày một chùm kép gồm bốn note “Đô” chẳng hạn thì những note “Đô” này được phát ra với cao độ không bằng nhau, note “Đô” nào rơi vào chữ “Tốc” sẽ có cao độ cao hơn những note “Đô” rơi vào chữ “cô”.

Có 3 cách đánh lưỡi kép dành cho 3 âm vực: Thấp-Trung-Cao
Âm hình thứ nhất: chùm 4 kép.
-Thấp:
tu ku tu ku - tu ku tu ku
-Trung:
ta ka ta ka - ta ka ta ka
-Cao:
ti ki ti ki - ti ki ti ki ti ki
Âm hình thứ hai: một note đơn và hai note kép
-Thấp:
tu tu ku - tu tu ku ...
-Trung:
ta ta ka - ta ta ka ...
-Cao:
ti ti ki - ti ti ki ...
3. Luyện tập:
-Khi đã đọc nhuần nhuyễn hai loại âm hình trên với tốc độ nhanh, các bạn có thể bắt đầu chuyển sang tập với cây sáo. Các bạn có thể tham khảo các bài tập đánh lưỡi kép trong cuốn dạy thổi sáo của Đức Tuỳ hay Hồng Thái có bán ở các nhà sách.
-Các bạn cần tập từ chậm đến nhanh để các ngón tay có thể đáp ứng kịp với lưỡi.
Đối với những đoạn chạy dài hơi, ví dụ như trong bài “Anh vẫn hành quân” hay “Cùng hành quân giữa mùa xuân”…các bạn cũng cần tập từ chậm đến nhanh, chia nhỏ đoạn chạy kép đó ra để tập sau đó mới ráp lại thành một khúc chạy hoàn chỉnh. Một mẹo nhỏ là các bạn học thuộc lòng đoạn chạy kép đó rồi bắt đầu tập trên sáo mà không cần nhìn sách, lúc đó tư tưởng sẽ không bị phân tán, mà chỉ để ý đến ngón tay. Như vậy đoạn chạy kép sẽ luyện nhanh hơn.
-Cách giữ nhịp khi đánh lưỡi kép:
Trong khi đánh lưỡi kép các bạn chỉ nên đập 1 nhịp ở đầu mỗi ô nhịp lúc đã tăng tốc độ lên cực nhanh thì hai ô nhịp mới đập một nhịp; như vậy thì nhịp của bài mới được giữ ổn định.
Chúc các bạn thành công....